Dossier Mega-mestfabriek Groenlo

De situatie m.b.t. de vergunningsaanvraag v.d. grootste mestfabriek ter wereld, in Groenlo, dreigt een debacle te worden doordat het o.a. omgeven is door schimmige firma’s. Inmiddels schuift het huidige OostGelrese VVD-CDA-college alle verantwoordelijkheden door naar de provincie Gelderland. Hoe heeft het zover kunnen komen en waarom grijpt er niemand in? OLW vraagt zich dit al jarenlang af. 
Een chronologische opsomming van de geschiedenis van dit CDA/VVD-hoofdpijndossier:

Schets van de grootste mestfabriek ter wereld, in Groenlo

1. 2010: RMS (D) en Van Westreenen (stalbouwer, agro-adviseurs) kondigen initiatief aan mbt de bouw vd grootste mestfabriek ter wereld in Groenlo. Investering ruim 200 miljoen.

2. 2010: Inwoners en omwonenden maar ook politieke partijen voelen zich er ingeluisd: in het inmiddels goedgekeurde bestemmingsplan bleek tussen de 300 pagina’s enkele pagina’s informatie te bevatten over de mestfabriek. Het betreft een CAT 4 bedrijf waardoor PS vergunningsverlener wordt. De gemeente is hierdoor opeens buitenspel gezet.

3. 2012: STLBG (St. Leefbaar Buitengebied Gelderland, met als 1 vd oprichters ons huidige raadslid Paul Wallberos) richt een protestgroep op en tonen aan dat RMS een onbetrouwbaar 2- mans techbureautje is zonder ervaring m.b.t. de bouw van grote mestfabrieken. RMS blijkt zich ook bezig te houden met online casino’s en andere dubieuze zaken. Duizenden inwoners van Groenlo zeggen StLBG steun toe.
   Ook de GNMF schaart zich achter STLBG. Bijna 2000 handtekeningen tegen mestfabriek Groenlo worden ingezameld.

4. Wethouder van Oost Gelre brengt bezorgdheid over bij gedept. Conny Bieze. Bieze zegt maximale zorgvuldigheid toe. 

5. Maart 2015: protest PvdD in Groenlo met Esther Ouwehand. 

6. 2016: Ongeloof bij STLBG (inmiddels versterkt met MOB / Johan Vollenbroek) omdat de provincie een MER niet noodzakelijk acht terwijl de fabriek een ongekende grootte blijkt te krijgen.

7. 2015: RMS dient vergunningsaanvraag in (3 maal nl NW, Water en Wabo). Bezwaarmakers waaronder RMS dienen in 2018 zienswijzen in. Provincie verleent vervolgens toch de vergunningen.

8. Zomer 2019: rechter vernietigd definitief alle 3 vergunning en oordeelt vernietigend over het vergunnende “broddelwerk” van de ODRN, provincie en Waterschap. Ook wordt duidelijk dat de mestfabriek vooral doet aan greenwashing: de fossiele energie-input blijkt net zo groot als de output van het biogas 

9. Begin 2020: RMS kondigt helaas aan de vergunningsaanvraag te repareren en een nieuwe procedure op te starten.

10. Zomer 2020: RMS verkoopt haar “aandeel” aan Windvision (B). Dit blijkt een windmolenprojectontwikkelaar zonder enige ervaring met (grootschalige) mestfabrieken en bestaat uit tientallen schimmige BV’s waaronder een hoofdkantoor in Cyprus…… 

11. Nov 2020: op raadsvragen van OLW blijkt dat wethouder Porskamp zich niet meer verantwoordelijk voelt voor het dossier en hij verwijst door naar de provincie. Ook wethouder Frank verwijst naar de Laarberg als een aantal raadsleden voor de zoveelste keer vragen om een excursie naar een mestfabriek van dezelfde omvang als in Groenlo........

12. 2020 (dec) : Op dit moment loopt de nieuwe MER aanmeldingsprocedure, nadat dit is afgerond worden de nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling genomen. Ondanks alle nieuwe ontwikkelingen9bv corona!) vreest St.LBG wederom dat een volledige MER opnieuw niet door de provincie / ODRN als noodzakelijk wordt geacht.

13. Jan 2021: OLW overweegt om vragen te stellen bij de provincie en is in contact hierover met Statenleden. 

Dossier Vitelco (Hulshof Leder) Lichtenvoorde

De leerlooierij in de bebouwde kom van Lichtenvoorde levert al jarenlang ongehoorde stankoverlast op. Die wordt niet alleen veroorzaakt door het proces binnen de looierij, maar ook door het laden en lossen van de vrachtwagens met huiden. Buurtbewoners dringen bij de gemeente al jaren aan op een verhuizing van de leerlooierij naar een industrieterrein. Deze leerlooierij Vitelco, voorheen Hulshof, zit al anderhalve eeuw op de locatie aan de Aaltenseweg en is helaas nooit verplaatst waardoor de fabriek is ingesloten in een woonwijk agv de uitbreidingen van de kern Lichtenvoorde.

Het standpunt van OLW is dat de fabriek op middellange termijn verplaatst dient te worden uit het centrum van Lichtenvoorde. En wat OLW betreft mag Vitelco de gemeente helemaal verlaten omdat het qua werkgelegenheid nauwelijks wat toevoegd aan onze  economie. Daarnaast is het moederbedrijf van Vitelco een enorme kalverslachterij, wat wij een verwerpelijke manier van intensieve veehouderij vinden.

Naast de geuroverlast is er ook veel angst bij de buurtbewoners over chemische stoffen die een leerlooierij nou eenmaal in grote aantallen gebruit.
Ook blijkt dat de fabriek ook buurtwoningen opkoopt voor de buitenlandse werknemers, althans dat wordt beweerd door de buurt. Ook hebben ondernemers last van de fabriek omdat ze beperkt worden in hun vrijheden.
Verontrustend is ook dat er rode neerslag die in de buurt wordt gevonden: hoewel het vermoedelijk gaat om een onschuldige stof kan OLW zicht voorstellen dat bewoners ongerust zijn. Er wordt begin 2021 nader onderzoek uitgevoerd waarbij men wil weten of de stof van Vitelco afkomstig is.

Recente historie:

• Gemeente Oost Gelre erkent in 2018 dat er meer moet worden gedaan aan de overlast nadat omwonende voor de zoveelste keer aan de bel trokken, met name vanwege de stank. En tijdens controles onregelmatigheden werden aangetroffen,
  Er worden 2 maatregelen genomen in 2019 voor meer info klik hier):
  A) een Aanvraag omgevingsvergunning opgestart: 
  Vitelco is op dit moment inwerking met een verouderde vergunning uit 2001. Niet alle bedrijfsactiviteiten worden gedekt door de geldende vergunning en de voorschriften zijn verouderd. Een actualisatie van de vergunning is noodzakelijk. De vorige aanvraag (uit 2015) is op 11 januari 2019 door het bedrijf ingetrokken. In juli 2019 is door Vitelco een nieuwe aanvraag om een omgevingsvergunning ingediend. De aanvraag is inmiddels voor 90% volledig. Alleen het onderdeel afvalwater moet nog aan de aanvraag worden toegevoegd. Hierover is het bedrijf in gesprek met het Waterschap.
  Verwachting is dat de aanvraag nog dit jaar definitief gemaakt kan worden. De omgevingsdienst ODRN (Nijmegen) is op dit moment bezig om de ingediende stukken te beoordelen. Zodra de aanvraag ontvankelijk is, gaat de ODRN het advies voor de ontwerpvergunning opstellen. Streven is om in het eerste kwartaal van 2021 de ontwerpvergunning in procedure te kunnen brengen.
  B) Maatwerkvoorschriften geur
  Vooruitlopend op de vergunningprocedure, gaat de gemeente over tot het opleggen van maatwerkvoorschriften. Deze maatwerkvoorschriften hebben betrekking op geurmaatregelen die aan Vitelco - HPT worden opgelegd.
  Concreet worden de volgende geurmaatregelen opgelegd:
   De emissies afkomstig uit het nathuis worden afgezogen en via een 30 meter hoge schoorsteen geëmitteerd. Om deze geurmaatregel mogelijk te maken wordt een extra schoorsteen gebouwd.
   De piekemissies (o.a. verladingsemissie laden en lossen huiden) worden door de centrale afzuiging ook via de nieuw te bouwen schoorsteen afgevoerd.
   Automatische monitoring en loogdosering op afvalwater.

• Er is een onderzoek gedaan naar de kosten van de verplaatsing van Vitelco, door de gemeente (n.a.v. een motie van OOG) maar dit "onderzoekje" is volgens OLW door Wethouder Porskamp (VVD) onzorgvuldig uitgevoerd en zeker niet compleet.   

                                                                                                                                                                                                                                                          Afbeelding: rode aanslag op dak omwonende _{(foto: Paul Wallerbos)}

Status: 

• Begin dec 2020 zijn alle raadsleden door de buurt uitgenodigd en heeft OLW een presentatie en een korte rondgang door de buurt gemaakt, met de buurtbewoners. De presentatie is hier in te zien. 
• Het CDA stelde vragen aan de wethouder, klik hier.
• De actiegroep VitelGO reageerde schriftelijk op de wethouder, klik hier
• Het college van B&W heeft op 24 november jl. het besluit genomen om de ontwerpvergunning Vitelco/HPT ter inzage te leggen. Men heeft dan 6 weken de tijd om daarop een zienswijze in te dienen.
• Op dinsdag 15 december konden raads- en commissieleden zich laten informeren over de inhoud van de ontwerpvergunning. Tijdens deze bijeenkomst waren twee mederwerkers van de ODA/ODRN (omgevingsdienst) aanwezig om vragen te beantwoorden.De stukken inzake de ontwerpvergunning kunt u vinden via: https://www.oostgelre.nl/vitelco-leather (onder het kopje 'vergunning en bijlagen).
• Uit beide bijeenkomsten heeft OLW geconcludeerd dat er nog veel misverstanden zijn m.b.t. de communicatie richting de burgers, en dat door de burgers een aantal zaken niet juist lijken te zijn weergeven. Maar er zijn ook nog te veel vraagtekens dus wij begrijpen de zorgen van de buurt. 
• Maar OLW blijft  bij het standpunt dat Vitelco moet worden verplaatst en dat de gemeente Oost Gelre daarom niet mee moet werken aan een nieuwe vergunningverlening.
• OLW wil dat Vitelco op de eerstvolgende raadsvergaderingagenda n(feb 2020) komt te staan zodat omwonenden kunnen inspreken en de wethouder het onderzoek en de vergunningverlening mag verantwoorden. 
• Zie hier de uitzending over Vitelco uit jan 2020: Gelderland Gemist - Omroep Gelderland. U hoort omwonenden en instanties en Vitelco zelf aan het woord, waarbij het duidelijk is dat er door de omwonenden zaken worden beweerd die door de gemeente en Vitelco worden ontkend.  Bij een aantal van die zaken vinden wij dat bij sommige bewoners te veel emotie laten blijken en dingen beweren die niet kloppen. Maar aan de andere kant begrijpen wij de gerustheid en snapt OLW niet waarom de gemeente niet actiever is in het oplossen van de vragen rondom de chemische stoffen en de rode stof.

Lees ook:
04-11-2020: Oost Gelre legt leerlooierij Vitelco ‘zwaarst mogelijke geurmaatregelen’ op
01-08-2020: Aanpak stinkende bedrijven rammelt: ‘Door kadaverlucht in de tuin hebben we wel eens feestjes afgezegd’

Dossier overlast Houtstook

Wij ontvangen steeds vaker klachten van burgers over houtstook in Groenlo en Lichtenvoorde. Het gaat hierbij dan meestal om overlast van buren die hout stoken in hun kachels.
De problemen worden groter bij windstilte en mist. En heb je een longproblemen zoals COPD dan is een stokende buur knap problematisch. 
Ook het Longfonds en de GGD waarschuwen voor de gezondheidsgevaren van houtstook.

OLW vindt dat houtstoken in het buitengebied moet kunnen, tenzij buren daar overlast van vinden. 
In de kernen vinden wij dat houtstook gereguleerd en ontmoedigt moet worden en dat de gemeente actiever met dit dossier aan de slag moet door:

• Bewustwording, bv door artikelen in gemeentelijke berichtgevingen

• Ontmoedigen van houtstook

• Bewustwording gevaren houtstook voor de gezondheid (zie ook het longfonds)

• Geen houtkorven en terrashaarden gebruiken binnen een afstand van bv 500 meter van andere bebouwing. (dus al zeker niet binnen de bebouwde kom).

• Alleen mogen stoken tussen bv 9:00 uur en 21:00 uur, zodat de meeste stank voor het slapen verdwenen is

• Controle op houtstook terwijl dat niet wenselijk is (stookalert)

• Invoering schoorsteenveeg plicht 

• Een openhaardbelasting invoeren:  afhankelijk van de leeftijd van de haard (=vervuiling) betaal je meer belasting

Klik hier voor een uitgebreide uitleg over "Houtstook en gezondheid", dit document kregen wij van een bezorgde burger uit Oost Gelre.

Dossier EML-controles bedrijven

Dit dossier gaat over het feit dat honderden bedrijven in Oost Gelre momenteel niet inzichtelijk hebben gemaakt of ze voldoen aan de milieuwet.

Wat is er aan de hand?

• De erkende maatregelen is een verzamelnaam voor verschillende energiebesparende maatregelen.

• Bedrijven met een hoog energiegebruik zijn verplicht alle maatregelen te nemen die binnen vijf jaar zijn terug te verdienen.

• Een manier om hieraan te voldoen is het volgen van de Erkende Maatregelen Lijst (EML). Deze lijst dienen alle bedrijven met een verbruik van meer dan 50.000 kWh elektriciteit en/of meer dan 25.000 m³ gas in te vullen. Dit had men moeten doen voor juli 2019.

• Het bevoegd gezag (gemeente of provincie) controleert bedrijven of aan deze verplichting is voldaan. 

In de zomer van 2020 werd door vragen van OOG duidelijk dat 2/3 van de bedrijven in Oost Gelre de EML nog niet hebben ingevuld........ Dit ziet u hierboven weergegeven in het jaarverslag van de omgevingsdienst Achterhoek (ODA).
Vervolgens werden hierover raadsvragen gesteld door Paul Wallerbos (toen nog van OOG). Het antwoord dat wethouder Porskamp (tevens bestuurder bij de ODA) gaf op de vraag waarom 2/3 van de bedrijven in Oost Gelre niet voldoen aan de EML was op zijn zacht nogal teleurstellend: volgens hem was er te weinig handhavingscapaciteit en als wij als gemeente dit wilden vebeteren moesten we de portomonee maar trekken.....

OLW vindt het zeer ongepast dat deze bedrijven die dus niet aan de wetgeving voldoen een hand boven het hoofd wordt gehouden. OLW zal dit dossier de komende maanden op de agenda zetten.

Voor algemene info over dit onderwerp zie ook:

https://energyproof.nl/2019/03/14/update-over-de-wettelijke-informatieplicht-energiebesparing-per-1-juli-2019/
https://energyproof.nl/2020/06/10/wiebes-wil-meer-controle-op-naleven-informatieplicht/
https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/energie-besparen/informatieplicht-energiebesparing/bedrijven-en-instellingen/feiten-en-cijfers

Dossier Noordtak

Al tientallen jaren doemt met regelmaat het Noordtakdossier op. Een horroscenario voor de Achterhoek en specifiek voor Oost Gelre. 

De Noordtak is een door het Havenbedrijf Rotterdam gewenste goederenspoorlijn welke dwars door de Achterhoek zou lopen.  Het beoogde tracé van de Noordtak loopt vanaf Zevenaar langs de A18 via Doetinchem naar Varsseveld, waar het vervolgens de N18 los laat, boven langs Lichtenvoorde en tussen Beltrum en Groenlo doorgaat en uiteindelijk bij Eibergen weer parallel met de N18 richting Twente. 

Ook Twentse protestgroepen, zoals de Rona lobbyen in Den Haag om de Achterhoek op te zadelen met de Noordtak, omdat zij zelf overlast ervaren van het goederenvervoer per spoor en die overlast damaar willen verplaatsen naar de Achterhoek. 

En die overlast is enorm zoals je in de plaatjes hierna ziet:

• Een brede betonnen herriebak die dwars door het buitengebeid van Zieuwent en Groenlo loopt, daarbij landbouwgrond opslokt en natuurgebied vernield;

• Enorme geluidsoverlast voor de omwonenden en wijken zoals het Blik in Groenlo

• Doorsnijding van buurtschappen zoals voor-Beltrum waardoor de bereikbaarheid en leefbaarheid van alle kernen in Oost Gelre in het geding komt

Lees ook:
Dec 20: Rijden volle goederentreinen straks dwars door de Achterhoek? ‘De regio heeft niets aan de Noordtak’

Onze fractievoorzitter Paul Wallerbos organseerde in 2017  een protestbijeenkomst in Groenlo, samen Wouke van Scherrenburg: hieronder een korte opname daarvan:

Dossier 2 x 2 N18

Geen doorsnijding van het Oost Gelrese landschap door een nieuwe A18 langs Zieuwent en tussen Groenlo en Beltrum. Bestaande N18 verbeteren maar daar niet nog meer natuur en landbouwgronden voor opofferen. Uiteraard ook geen vreselijke goederenspoorlijn door onze gemeente (Noordtak). Klik hier voor het commentaar van de Torenwachter over dit item.

Met de voorgenomen sluiting van een aantal overwegen over het N18-traject – alleen al vier stuks tussen Lievelde en Groenlo – zal het omliggende wegennet alleen maar meer worden belast. Dit heeft gevolgen voor leefbaarheid, veiligheid en milieu. De kleine kernen zouden graag zien dat de gemeente hier beter naar gaat kijken en waar mogelijk plannen aanpast en overlast in goede banen leidt.

Dossier bomensterfte en bomenaanplant

Eén van de grootste problemen momenteel is de droogte in de Achterhoek, waardoor bomen en zelfs hele bossen afsterven en agrariers met de handen in de haren zitten als het gaat om gewasopbrengst/veevoer. Hier zal meer effort ingestoken moeten worden, te beginnen met inzicht waarom er bv zulke lage grondwaterstanden zijn (klik hier voor de monitor van het waterschap) en hoe we dit in de kernen en het buitengebied de grondwaterstanden kunnen herstellen. Zie ook deze reportage over de droogte. 

Lees ook deze artikelen over dit onderwerp:
1. Verdroging van de Nederlandse natuur: bijna een halve eeuw goed onderzoek en falende politiek
2. 200807_VK_Droogte in Nederland.pdf

In de onderstaande reportage trekt ons raadslid Paul Wallerbos aan de bel over de dramatische gevolgen van de klimaatverandering op ons Achterhoekse bomenbestand.